Aby magazyn mógł funkcjonować sprawnie i bezpiecznie, konieczne jest wydzielenie w nim stref. Każda z nich powinna realizować inne zadania, a to pozwoli na uporządkowanie przestrzeni i właściwe zagospodarowanie magazynu.

W czym pomaga podział magazynu na strefy?

Wydzielenie stref w magazynie pomaga w zapanowaniu nad chaosem, jaki w taką działalność może się wkraść. Jeżeli zadania są wykonywane w poszczególnych strefach, pracownicy nie mają najmniejszych problemów z realizowaniem zleconych im obowiązków. Praca przebiega szybko, wydajnie i bezpiecznie. Strefy w magazynie powinno się wyznaczyć już na etapie projektowania obiektu.

Właściwe zaprojektowanie przestrzeni magazynowej oraz wytyczenie stref ułatwia realizację wielu procesów. Przede wszystkim:

• przestrzeń magazynowa jest optymalnie wykorzystana,
• dostęp do wszystkich towarów jest bezproblemowy,
• można uzyskać najwyższy wskaźnik rotacji towarów,
• przeładowywanie towarów odbywa się w minimalnym, niezbędnym zakresie,
• występuje duża elastyczność w rozmieszczaniu towarów w magazynie,
• kontrola stanu magazynowego nie stanowi większego problemu,
• praca jest komfortowa i bezpieczna,
• trasy pokonywane przez pracowników są znacznie krótsze, a to oszczędza czas, energię i zwiększa zadowolenie z realizowanych obowiązków.

Podział magazynu na strefy magazynowe

Strefa rozładunkowo-załadunkowa

Miejsce, w którym rozładowywane są towary dostarczane od dostawców, a następnie są ładowane w celu przetransportowania do klientów. Ta strefa może być bezpośrednio połączona z magazynem, np. przez bramę wjazdową, albo pośrednio np. za pomocą rampy pośredniej lub śluzy.

Strefa rozładunkowo-załadunkowa powinna być wzbogacona o rampy, platformy podnośnikowe i inne urządzenia ułatwiające rozładunek.

Jeżeli rotacja towarów w magazynie jest ogromna, czasem strefa rozładunkowa i załadunkowa wytyczane są oddzielnie, w celu zmniejszenia chaosu i usprawnienia procesów.

Strefa przyjęć w magazynie

Odbywa się tu przyjmowanie towarów, kontrola ilości oraz jakości zamówienia. Dochodzi do sortowania i etykietowania ładunków. Zadaniem pracowników jest wskazanie, do jakiej kolejnej strefy magazynu towary trafią.

Strefa przyjęć w magazyniejest oddzielona od innych, aby nie zakłócać funkcjonowania całego magazynu. Czasem łączy się ją ze strefą wysyłki towarów. Najczęściej wykonywanymi tutaj operacjami, są:

• odbiór dostawy – docierają tutaj pojazdy dostawcze, które są rozładowywane przez przewoźnika,
• weryfikacja dokumentacji – sprawdzanie zgodności dokumentacji z zamówieniem, weryfikowana jest poprawność danych, daty ważności i wiele innych,
• kontrola fizyczna – pracownicy sprawdzają, czy towary nie są uszkodzone, czy nie występują jakieś braki i błędy pomiędzy dokumentacją a fizyczną dostawą,
• przyjęcie i rejestracja – przyjęcie towarów do magazynu i ich rejestracja w systemie WMS. Towary można już sprzedawać, wydawać i przesuwać pomiędzy strefami.

Strefy magazynowe odpowiedzialne za kontrolę jakości

Ta strefa jest pewnego rodzaju buforem magazynowym, w którym znajdują się towary, które sprawdzane są pod względem dopuszczenia do obrotu, zostały wycofane przez producenta lub skierowane do doboru przez dostawcę. 

Kontrola fizyczna, wizualna, a często również laboratoryjna pozwalają zminimalizować ryzyko wprowadzenia na rynek towarów wadliwych. Zapewnia to wysoki standard jakości na każdym etapie realizacji operacji magazynowych. 

Strefa składowania w magazynie

Jest to właściwy magazyn, w którym towary umieszczane są na regałach magazynowych. Znajduje się tu również wiele urządzeń oraz maszyn, które umożliwiają transport i obsługę towarów m.in. wózki widłowe, suwnice, urządzenia dźwignicowe.

Strefa składowania w magazynie jest bardzo często łączona jest ze strefą kompletacji zamówień.

Strefa buforowa w magazynie

Jest to miejsce tymczasowego składowania towarów oczekujących na uczestnictwo w dalszych procesach. Znajduje zastosowanie przede wszystkim w obiektach, gdzie tempo zaopatrzenia nie odzwierciedla tempa konsumpcji produktów. Pomaga także uporządkować lub zorganizować towar niezbędny do dalszej kompletacji zamówienia.

Niejednokrotnie bufor znajduje się blisko strefy wysyłki i przybiera formę kanału przepływowego. Towar oczekuje tam na załadowanie i wyruszenie w dalszą drogę do klienta.

Strefa kompletacji

Nie w każdym magazynie występuje ta strefa. Na pewno nie pojawi się tam, gdzie gromadzone są duże ilości takich samych towarów. Najczęściej znajduje zastosowanie w magazynach obsługujących małe firmy i klientów detalicznych, ponieważ zamówienia są często złożone, bardzo zróżnicowane i obejmują wiele typów produktów.

Strefa wydań, czyli wysyłki

Jest to miejsce pakowania i oznaczania zamówień, a następnie są one przekazywane do strefy załadunkowej. Sprawnie funkcjonujący punkt wydań gwarantuje szybką realizację zamówień na czas. Udaje się to zwykle, gdy pracownicy mają dostęp do nowoczesnych urządzeń pakujących i etykietujących.

Strefa wydań w magazynie stanowi wydzielony obszar, zazwyczaj znajduje się w bliskim sąsiedztwie bram.

Strefa usługowa

Jest niezbędną częścią każdego magazynu, choć nie realizuje jego podstawowych funkcji. Jest to przestrzeń, w której znajdują się toalety, biura, szatnie, pomieszczenia socjalne, punkty obsługi klienta, dział kontroli.

Strefy magazynowe niezwiązane z operacjami logistycznymi

Nie we wszystkich strefach magazynowych realizowane są operacje logistyczne. Istotne są również obszary zaspokajające potrzeby administracyjne i socjalne, a także wpływające na funkcjonowanie całego obiektu:

• wózkownie – służą do bezpiecznego przechowywania wózków widłowych, dzięki którym realizowanych jest wiele prac w magazynie;
• strefa socjalna – zaplecze sanitarne oraz miejsce odpoczynku dla wszystkich pracowników,
• biura administracji i kierownictwa – pomieszczenia, w których realizowana są działania biurowe, administracyjne i związane z odgórnym zarządzaniem magazynem.

Strefy funkcjonalne magazynu ułatwiają maksymalne wykorzystanie przestrzeni

Wytyczenie zasad organizacji przestrzeni poprzez podział na strefy sprawdza się rewelacyjnie w każdym magazynie. Wystarczy przydzielić do każdej z nich zadania, a można z łatwością zapanować nad chaosem, a także maksymalnie wykorzystać dostępną przestrzeń użytkową. Pracownicy nie będą mieli większych problemów, aby realizować obowiązki w szybki, efektywny i bezpieczny sposób.

Kluczową rolę w budowaniu stref magazynowych odgrywa wyposażenie. Istotne jest, aby było kompletne. Należy zadbać o bezpieczne, wysokiej jakości regały magazynowe przystosowane do składowania najczęściej obsługiwanych towarów, ale także o urządzenia do ich obsługi, przyjmowania i wydawania towarów, a następnie do rozmieszczania ich na półkach. Im pełniejsze będzie wyposażenie magazynu, tym uda się wykonywać poszczególne procesy znacznie szybciej, bezpieczniej i efektywniej.

Podstawowe strefy w magazynie – podsumowanie

Dzięki przemyślanemu rozplanowaniu przestrzeni magazynowej można stworzyć obiekt wydajny, bezpieczny i w pełni przystosowany do potrzeb klientów. Podział na strefy optymalizuje przestrzeń magazynową, minimalizuje ryzyko chaosu, a także oszczędza czas pracowników i oczekujących na zamówienie klientów.